To παρόν άρθρο αποτελεί μέρος του περιοδικού ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ. Για να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στα υπόλοιπα περιεχόμενα του περιοδικού επικοινωνήστε μαζί μας τηλεφωνικά ή μέσω email
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ
Περιοδικό: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ
Τεύχος: 177/2021, Ιανουάριος 2021
Έκδοση: ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
Ενότητα: ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ, σ. 7
Επόμενο: Π. Γιώτης, Σύντομος σχολιασμός και παρουσίαση εγκυκλίων και διοικητικών αποφάσεων
Π. Γιώτης, Σύντομος σχολιασμός και παρουσίαση  εγκυκλίων και διοικητικών αποφάσεων
Μεγαλύτερη γραμματοσειρά Μικρότερη γραμματοσειρά Εκτύπωση άρθρου

Δ. Γαρνέλης, Λογιστικός και φορολογικός χειρισμός προεισπραχθέντων εσόδων επόμενων χρήσεων

Δημήτρης Γαρνέλης

Λογιστής - Φοροτεχνικός

Ένας συνήθης λογιστικός χειρισμός που απασχολεί πολλούς εργαζόμενους στα λογιστήρια, ειδικά στο τέλος της εκάστοτε φορολογικής περιόδου, έχει να κάνει με τις περιπτώσεις προείσπραξης ήδη τιμολογηθείσας αμοιβής, η οποία αφορά υπηρεσίες που θα παρασχεθούν σε επόμενες χρήσεις.

Προκειμένου να αναπτύξουμε το τι ισχύει σε περιπτώσεις όπως η προαναφερθείσα, αναγκαίο είναι να προσεγγίσουμε τόσο την έννοια του φορολογικού έτους όσο και αυτήν του χρόνου κτήσης του εισοδήματος σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογία Εισοδήματος Ν 4172/2013 .

Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 8 του Ν 4172/2013 καθορίζεται ότι το φορολογικό έτος ταυτίζεται με το ημερολογιακό έτος. Ειδικά για τα νομικά πρόσωπα ή τις νομικές οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία ορίζεται ότι το φορολογικό έτος μπορεί να λήγει στις 30 Ιουνίου.
Επιπλέον, καταργείται η υπερδωδεκάμηνη περίοδος, δηλαδή σε καμία περίπτωση το φορολογικό έτος δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δώδεκα (12) μήνες, ούτε για την πρώτη χρήση.

Σε ό,τι αφορά το χρόνο κτήσης του εισοδήματος, ο βασικός κανόνας που ισχύει αφορά στο σύστημα της δεδουλευμένης βάσης, δηλαδή το χρόνο που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξης του εισοδήματος, όπως άλλωστε ίσχυε και με τις προϊσχύουσες διατάξεις του Ν 2238/1994 , εν αντιθέσει με το σύστημα της ταμειακής βάσης το οποίο εφαρμόζεται κατά ρητή διατύπωση του νόμου μόνο για τις ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές που εισπράττει καθυστερημένα ο δικαιούχος εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις σε φορολογικό έτος μεταγενέστερο.

Ειδικότερα, στο άρθρο 8 παρ. 4 του Ν 4172/2013 , ορίζεται ότι χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξής του. Κατ? εξαίρεση, για τις ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές που εισπράττει καθυστερημένα ο δικαιούχος εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις σε φορολογικό έτος μεταγενέστερο, χρόνος απόκτησης του εν λόγω εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που εισπράττονται, εφόσον αναγράφονται διακεκριμένα στην ετήσια βεβαίωση αποδοχών που χορηγείται στον δικαιούχο.

Από τα παραπάνω συνάγεται ότι για την υπαγωγή εισοδήματος σε φόρο απαιτείται να συντρέχουν για το εισόδημα αυτό σωρευτικά δύο προϋποθέσεις:

α) να έχει καταστεί δεδουλευμένο εντός του οικείου φορολογικού έτους και

β) να έχει αποκτηθεί το δικαίωμα είσπραξής του εντός του ίδιου έτους.

Οι παραπάνω προϋποθέσεις για φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2015 και μετά είναι ανάλογες και γειτνιάζουν, με τα οριζόμενα στα άρθρα 11 και 13 του Ν 4308/2014 , σχετικά με το χρόνο έκδοσης τιμολογίου ή στοιχείου λιανικής πώλησης.

Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, το εισόδημα θεωρείται ότι αποκτάται στο χρόνο που υπάρχει υποχρέωση έκδοσης των προβλεπόμενων παραστατικών, καθόσον κατά το χρόνο αυτό πληρούνται και οι δύο ως άνω προϋποθέσεις. Στην περίπτωση όμως, που το σχετικό παραστατικό εκδίδεται εντός του επόμενου φορολογικού έτους, όπως προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις του Ν 4308/2014 (μέχρι την 15η ημέρα του επόμενου μήνα), αλλά αφορά το προηγούμενο φορολογικό έτος, το σχετικό εισόδημα θεωρείται ότι έχει αποκτηθεί στο φορολογικό έτος το οποίο αφορά, δηλαδή το προηγούμενο. Σε αυτό το σημείο και προκειμένου για τον ορθό λογιστικό αλλά και φορολογικό χειρισμό λαμβάνει χώρα η χρήση των λεγόμενων μεταβατικών λογαριασμών.

Παράδειγμα 1

Επιχείρηση, τιμολογεί τις συναλλαγές του 2018 εκδίδοντας τιμολόγια την περίοδο από 1.1.2019-15.1.2019, και ειδικότερα την 15.1.2019 συνολικής αξίας 10.000,00 πλέον φπα 24% (ήτοι: 2.400,00 ευρώ). Πότε θα αναγνωρισθεί το έσοδο; Να αποτυπωθεί η απάντηση με λογιστικές εγγραφές στις αντίστοιχες ημερομηνίες σύμφωνα με την αρχή του δεδουλευμένου.

Λύση

Με την τιμολόγηση (15.1.2019) έχουμε τις εξής εγγραφές:

 

 

Σημείωση: Το έσοδο θα μεταφερθεί όπως φαίνεται και στις παραπάνω εγγραφές στο φορολογικό έτος που αφορά (2018). Σε ό,τι αφορά στον ΦΠΑ, αυτός πάντα ακολουθεί το τιμολόγιο σύμφωνα με την ημερομηνία που αυτό φέρει.

Εξαίρεση από τα προαναφερόμενα αποτελεί η περίπτωση κατά την οποία έχει εκδοθεί εντός του φορολογικού έτους το προβλεπόμενο παραστατικό χωρίς ωστόσο να έχει καταστεί δεδουλευμένο το σχετικό εισόδημα (π.χ. απόκτηση δικαιώματος λήψης υπηρεσίας όπως συμβαίνει σε γυμναστήρια, υπηρεσίες οδικής βοήθειας, κ.λπ.). Στην περίπτωση αυτή το σχετικό εισόδημα αποκτάται στο φορολογικό έτος που καθίσταται δεδουλευμένο, ήτοι στο χρόνο που παρέχονται οι σχετικές υπηρεσίες. Ομοίως, ποσά που εισπράττονται σε ένα φορολογικό έτος ως προκαταβολή δεν θεωρούνται έσοδα του φορολογικού έτους στο οποίο εισπράχθηκαν, αλλά αυτού το οποίο αφορούν και καθίστανται δεδουλευμένα. Τα παραπάνω διευκρινίζονται με την ΠΟΛ. 1223/2015 που έχει εκδώσει η φορολογική διοίκηση.

Παράδειγμα 2

Έσοδα επόμενων χρήσεων (λογ. 56.00)

Η Εταιρία παροχής υπηρεσιών VAR ΕΠΕ παρέχει στους πελάτες της υπηρεσίες συντήρησης δικτύου ηλεκτρονικών υπολογιστών. Για την τεκμηρίωση του λογιστικού γεγονότος υπογράφει ιδιωτικά συμφωνητικά, με βάση τα οποία εκδίδει τιμολόγια παροχής υπηρεσιών, κατά την υπογραφή τους. Το συμφωνητικό υπεγράφη στις 1.10.2018 και αφορά ένα έτος μέχρι και τις 30.9.2019. Η αξία του είναι 10.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ 24%. Με βάση το εκδοθέν παραστατικό εισπράττει στον ίδιο χρόνο και το σύνολο της αμοιβής.

Λύση

Λογιστική εγγραφή με 1.10.2018 στα βιβλία της VAR ΕΠΕ:

Σημείωση: Το έσοδο που βαρύνει τη χρήση 2018 είναι τα 3/12 (μήνες Οκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος) των 10.000 ευρώ, ήτοι 2500 ευρώ. Το υπόλοιπο ποσό, είναι τα 9/12 (μήνες Ιανουάριος έως Σεπτέμβρης του 2019) των 10.000 ευρώ, άρα 7.500 ευρώ και αφορούν έσοδο της επόμενης χρήσης του 2019.

Επομένως σύμφωνα με τα παραπάνω έχουμε τις εξής εγγραφές:

Με ημερομηνία 1.10.2018 θα έχουμε:

 

Συμπερασματικά και σύμφωνα με τα άνωθεν γραφόμενα, σε κάθε περίπτωση προείσπραξης αμοιβής για την οποιαδήποτε παροχή υπηρεσιών, στο χρόνο έκδοσης του τιμολογίου, χωρίς όμως να έχει καταστεί δεδουλευμένη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον κώδικα φορολογίας εισοδήματος - Ν 4172/2013 , αναγκαίο είναι να τοποθετηθεί στη φορολογική και λογιστική βάση στον επόμενο χρόνο ή χρόνια ανάλογα με τη διάρκεια που ορίζεται στην αντίστοιχη συμφωνία, κατ' αναλογία δηλαδή με το χρόνο που καθίσταται δεδουλευμένη η παρεχόμενη υπηρεσία.

Παρακαλώ περιμένετε...

loading
 
Ερώτηση Ασφαλείας: Επιλέξτε μία σημαντική για εσάς ημερομηνία

Σημειώστε την ημερομηνία που θα επιλέξετε, σε περίπτωση που σας ζητηθεί στο μέλλον από το σύστημα για λόγους ασφαλείας.

Επιβεβαιώστε τον λογαριασμό σας

Παρακαλώ συμπληρώστε την σημαντική για εσάς ημερομηνία που έχετε καταχωρίσει ως ερώτηση ασφαλείας.